THANH
THẢO BÔC THƠM HỮU THỈNH - NỖI KHẮC KHOẢI SÂU THẲM (*)- Bài in trên tạp chí thơ số 10 - 2016
Đỗ
Hoàng
LTS:
Thanh Thảo là một cây bút mậu dịch tem
phiếu trăm phần trăm. Thơ văn đã tem phiếu, điểm sách phê bình cũng tem phiếu nốt.
Với một tầm nhìn văn chương rất "vẹm" lại vụ lợi xu thời, tung
hô kẻ có chức, có tiền nên tác phẩm không có giá trị gì cho cộng đồng.. Điển
hình là bài bốc thơm thơ Hữu Thỉnh "Nỗi khắc khoải sâu thẳm".
Thơ ca muôn đời không chấp nhận trung bình. Một
là được, hai là mất. Ví dụ như số: 0, 1 vậy. Thế nhưng từ xưa đến nay,chế độ
nào cũng thế,chức quyền và đồng tiền nó
thao túng hết! Các chế độ độc tài thì chúng càng lũng đoạn hơn! Nên mới có chuyện,
nhà thơ có quyền, có tiền dù tiếng phổ thông không thông thạo vẫn xưng thi hào
thi bá một thời do bọn văn nô tụng ca.
Ở ta,cha ông chúng ta phải đau đớn thốt lên:
" Nén bạc đâm toạc tờ giấy" . Bây giờ thì nén bạc đâm toạc ti vi, nén
bạcđâm toạc thơ ca - Đó là trường hợp Thanh Thảo bốc thơ thơ Hữu Thỉnh -
"Một nỗi khắc khoải sâu thẳm".
Hữu Thỉnh trưởng thành từ anh lính lên làm quản
lý đội ngũ văn nghệ Việt Nam do Đảng Cộng sản lãnh đạo - Một độc Đảng toàn trị!
Các bài viết của Hữu Thỉnh từ thơ ca,văn xuối,lý luận đến điều văn đều nhạt và
yếu. Những bài, những câu Thanh Thảo đã
chọn lọc để trích dẫn nhưng toàn là những bài , những câu non nớt, yếu, như bài "Ngõ Thu"
"Mẹ
già khom bóng dưới cau
Ngõ
thu nắng dãi, ngày mau sập chiều
Có
gì trời đất mang theo
Thế
gian muôn nỗi cánh diều mong manh
Có
gì vực xoáy chông chênh
Gió
neo tay mẹ bỗng thành thiên thu"
Bài này là bài yếu kém toàn diện.Chưa nói đến
việc dùng từ, vần điệu rất cẩn thiết cho thể thơ lục bát, mà nội dung, ý tứ,
xúc cảm...quá ư sơ sài, nhạt nhẽo,do kém thi pháp, tài thơ tầm thấp nên dẫn đến
nhiều hệ lụy khác. Nó thua cả bài vè "Mua đồng nát":
"Ti
vi, quạt , tủ, nồi cơm
Bàn
là, tủ lạnh, máy bơm mua liền" Thế mà Thanh Thảo bốc thơm"Với Hữu Thỉnh
quê nhà trong thơ anh, chính là mẹ. Người mẹ nông dân vô cùng thương yêu của
anh. Khi yêu mẹ, mỗi đứa con đều có thể
là thi sĩ. Và nhà thơ có thể là "hai lần thi sĩ" khi yêu mẹ mình, khi
mẹ trở thành hình bóng đi về ám ảnh trong thơ họ. Có một bài lục bát chỉ 6 câu
của Hữu Thỉnh mà tôi muốn đặt ngay ở dòng đầu bài viết là cho hình ảnh Mẹ - Quê
nhầ trong thơ Hữu Thỉnh.
Mẹ
ở đây vừa là mẹ của mình,vừa là mẹ của những đứa con ở quê mình. Ngõ quê ở đây
có thể là ngõ nhà mình và cũng là ngõ của bao nhiêu ngôi nhà quen thuộc ở một
miền quê trung du."
Tại sao người ta viết về mẹ chỉ được một lần
thi sĩ, còn Hữu Thỉnh viết về mẹ được hai lần thi sĩ? Điều này Thanh Thảo cả vú
lấp miệng em, hay Hữu Thỉnh được chiếu cố con liệt sĩ, thương binh,miền Nam tập
kết, dân tộc ít người...làm thơ về mẹ được chiếu cố thêm điểm (!)
Người ta có thể viết thơ, nhạc, họa, văn vẻ...về
người thân . Đó là tình cảm thiêng liêng mà không một ai có thể xâm phạm. Nhưng
khi anh đã xuất bản công bố thì mọi người có quyền phán xét điều thiêng liêng ấy.
Vào bài "Ngõ thu", câu mở đầu rất dở.
"Mẹ già khom bóng dưới cau". Người mẹ Việt Nam hay người mẹ nhân loại,
người mẹ nào chẳng một đời còng lưng nuôi con, chăm cháu. Họ đã khom lưng, gập
gối vì nghèo đói, cơ cực,vì bạo quyền,nay dưới bóng cau hiền lành che chở, người
mẹ già còn khom bóng nữa, thì sống trên đời làm
gì! Một câu thơ ác tâm. Hữu Thỉnh không đến nỗi xem nhẹ người mẹ nhưng
ông quá vụng dại và không đọc ca dao, tục ngữ và thơ ca muôn phương nên khi sử
dụng từ ngữ khắc họa hình tượng người mẹ chỉ mới câu mở đầu đã gây raphanr cảm
thế này!
Đáng ra phải viết:
"
Mẹ già lồng lộng bóng cau"
Câu
tiếp:
"
Ngõ thu nắng dải ngày mau sập chiều"
Câu này không sai nhưng không thiện tâm như kiểu
nộp mắng người già: " Mụ tra rồi mau chết đi" (Bà già rồi chóng chết).
Câu cuối cùng cũng là câu nguyền người già mau chết:
"
Gió neo tay mẹ bỗng thành thiên thu"
Tưởng
là gió neo tay mẹ là đem lại điều lành, điều tốt - trường sinh cho mẹ, ai dè
gió làm cho mẹ "bỗng" thành thiên thu, mau chết!
Câu kết nên viết:
"
Gió neo tay mẹ ngăn thành thiên thu".
Cha
ông ta đã viết về"Mẹ già" hay lắm:
"
Mẹ già như chuối bà hương
Như
xôi nếp một, như đường mía lau"
"Ngồi
buôn nhớ mẹ ta xưa
Miệng
mem cơm búng, lưỡi lừa cá xương"
"Chiều
chiều ra đứng ngõ chiều
Nhìn
lên mả mẹ chín chiều ruột đau"
"Cơm
người khổ lắm mẹ ơi!
Chẳng
như cơm mẹ vừa ngồi, vừa ăn"...
Thơ
chống Mỹ cũng có những bài rất hay viết về mẹ:
"Buổi
chiều mẹ lên rẫy
Thấy
bóng cây Kơ - nia
Bóng
trùm che lưng mẹ"
(Ngọc
Anh)
Trên
thế giới:
Thơ
E xe nhin - Thư gửi mẹ:
Письмо
к матери
Ты
жива еще, моя старушка?
Жив и я. Привет тебе, привет!
Пусть струится над твоей избушкой
Тот вечерний несказанный свет...
Жив и я. Привет тебе, привет!
Пусть струится над твоей избушкой
Тот вечерний несказанный свет...
Mong
mẹ trường sinh.Mẹ kính yêu
Con
vẫn sống, Con chào Mẹ
Vầng
sáng diệu kỳ chiều hôm
Mãi
mãi tỏa che đờiMẹ!...
(Đỗ
Hoàng dịch)
Thơ hiện đại sau năm 1975 các tác giả cũng viết
rất hay về mẹ với một bút pháp rất mới,
rất truyền cảm sâu sắc:
"cuống
vé như cánh đồng được mùa
mẹ
cất kỷ trong túi áo nâu, gài kim băng kín miệng
sợ
mất đi là mất cả mùa màng..."
(Trần
Quang Đạo)
Hữu Thỉnh làm thơ lục bát rất yếu kém, cả vần
điệu, tình, ý...Chỉ 6 câu lục bát mà có đến 5 lỗi vận (chiều, theo, diều, manh,
thành)
Đại
thi hào Nguyễn Du cách đây 300 năm khi ông cha ta đang dùng chữ Hán,chữ Nôm mà
viết "Đoạn trường tân thanh" 3524 câu không mấy lỗi vận:
"Ngẫm
hay muôn sự tại trời
Trời
kia đã bắt làm người có thân
Bắt
phong trần, phải phong trần
Cho
thanh cao mới được phần thanh cao
Có
đâu thiên vị người nào
Chữ
tài chữ mệnh dồi dào cả hai
Có
tài mà cậy chi tài
Chữ
tài đi với chữ tai một vần
Đã
mang lấy nghiệp vào thân
Cũng
đừng trách lẩn trời gần, trời xa
Thiện
căn ở tại lòng ta
Chữ
tâm kia mới bằng ba chữ tài..."
Thời
nay,Đỗ Hoàng viết Kiều Thơ đến 6 122 câu lục bát mà không có một câu nào lỗi vận,
ý tứ lại sâu xa, ý tại ngôn ngoại:
"Ngẫm ra ân
oán tại người. (808)
Hiền tâm, ác bá cũng nơi lòng mình.
Đã rằng vì nghĩa, vì tình.
Sá chi cái lũ yêu tinh hung tàn.
6105- Xưa nay
dưới chốn trần gian,
Núi xương, sông máu non ngàn trắng phơi.
Mệnh tài đầy đoạ kiếp người. (809)
Tơ duyên nghiệp chướng nợ đời phải mang.
Cửu tuyền còn chuyến đò ngang. (810)
6110- Nợ chưa
trả hết sao sang bến chiều.
Càn khôn hoang lạnh cô liêu.
Càng gây oan trái, càng nhiều tội danh.
Cõi trần mờ mịt mong manh,
Con người, con ngợm cố giành giật nhau.
6115- Nhãn tiền
trông thấy mà đau!
Đời nay đã vậy, muôn sau thế nào?
Lại mơ có những anh hào.
Hùng tài đại lược, chí cao phi thường.
Cho Kiều không phải đoạn trường.
6120- Cho bao
cây cỏ bên đường bình yên.
Chỉ còn tìm đến cõi tiên. (811)
Đỗ Hoàng thử hỏi có nên dịch Kiều?"
Bài "Nghe tiếng cuốc\kêu" là một bài sơ sài xoàng
xỉnh, nó không ra nói vo, không ra nói bộ, lộn xà, lộn xộn, rối ra, rối rắm
dưới cả mức dở:
"Còn lại thôi, tiếng cuốc kêu
Tiếng cuốc kêu từ xưa chưa ai đặt tên cho cuốc
Cha
tôi nhào đất đắp đường
Cuốc
kêu ngoài bến sông"
Câu
"Cha tôi nháo đất đắp đường " trước là câu nói của xã viên đi làm
công ích cho hợp tác xã thời xưa. Câu "Cuốc kêu ngoài sông" đâu phải
câu thơ! Một câu trẻ lên ba cũng nói được. Câu "Cốc kêu từ ngàychưa ai đặt
tên cho cuốc" là câu của người bệnh tâm thần hoặc người không biết gì về lịch sử trái đất. Trái
đất đã xuất hiện cách đây đẵnm sáu tỷ năm, loài chim cũng đã xuất trên ba bốn tỷ năm. Loài người mới trên dưới một
triệu năm. Câu trên tưởng là phát hiện nhưng chẳng có phát hiện tí nào. Nó cũ
mèm hơn cả loài chim xuất hiện! Nó dở đến mức không có thước nào đong đếm, thế
mà Thanh Thảo tán dóc:
"Tôi
đã nghe và đưa tiếng cuốc vào một bài thơ khá dài, "Một người lính nói về thế hệ của
mình" và tôi hiểu vì sao ngày xưa Bà Huyện Thanh Quan, còn bây giờ là Hữu
Thỉnh lại đau đáu với tiếng cuốc kêu như thế.
"Nhớ
nước đau lòng con quốc quốc
Thương
nhà mỏi miệng cái gia gia"
Đúng
là đưa anh viết báo tường i tờ sovớí nữ
thi hào! Không có sự xúc phạm thi hào nào hơn thế khi đem con chầu nẫu so với đạ
ibàng chín tầng mây!
Chúng tôi không muốn mất thì cho bạn đọc khi
phải đọc và nghe những điều bốc thơm không phải lối của Thanh Thảo đối với Hữu
Thỉnh. Vì Thanh Thảo là anh làm thơ mậu dịch tem phiếu rất kéms được lăng xê:
"Thơ
như Hồ Thành Công (tên thật của Thanh Thảo)
Chỉ
có toàn hò hét
Trang
trang đều dài dòng
Câu
câu đều nhạt hoét"
Bình
thơ thì chỉ bốc thơm (nịnh thối)
Còn Hữu Thỉnh:
"Hữu
Thỉnh chẳng còn bài nào
Xe
tăng húc đổ tường rào thi ca"
Hay:
"Đồng
thơ mất tắng tay liềm hái!"
Hà Nội, ngày 1 - 6 - 2016
Đ - H
TTTương
nhà amxh"ay"conchuoonfchoof
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét